In april van 2010 is in Amsterdam de Leergang Opbrengstgericht Leiderschap gestart. De Leergang is bedoeld voor basisschooldirecteuren die serieus invulling willen geven aan duurzame kwaliteitsverbetering op hun school om daarmee maximale leeropbrengsten per kind te realiseren. De Leergang is op post HBO-niveau geaccrediteerd. Enkele van de vele deelnemers verwoorden hun ervaringen.

De motivatie om zich in te schrijven was voor deelnemer van het eerste uur Erzsike Volf-Zaïuml, tweeledig: “Als directeur kun je heel solo in je positie zijn. Je kunt niet altijd alles bespreken met het team. De Leergang is een hele mooie plek om ervaringen met elkaar uit te wisselen. Daarnaast zit ik met een van mijn twee scholen in een verbetertraject en dat heeft impact. Dat wil ik zorgvuldig doen, de juiste keuzes maken, met de juiste argumentatie. In de Leergang staat het managen vanuit het veranderingsproces centraal en dat sluit heel mooi aan bij waar ik mee bezig ben.”

Steeds meer basisscholen richten hun aandacht op concrete resultaten en opbrengsten, waarbij in het bijzonder taal en rekenen centraal staan. Opbrengstgericht gaan werken is geen eenvoudige omslag. Het vraagt om bewustwording en, in sommige gevallen, om verandering van cultuur en gedrag. Opbrengstgericht werken is een zaak van alle niveaus in de schoolorganisatie. Bestuur, directie, intern begeleider en leerkracht, iedereen draagt de verantwoordelijkheid bij te dragen aan met elkaar afgesproken leeropbrengsten. De schooldirecteur heeft daarin een sleutelrol.

Directeur Irmgard Ritfeld verwoordt het zo: “Ik moet de beschikbare middelen zo inzetten dat de school in het belang van het kind goede resultaten levert. Dat betekent de intern begeleider zo positioneren dat de benodigde data worden aangeleverd, leerkrachten scholen en faciliteren om goed onderwijs te kunnen geven. Het schoolbestuur kunnen overtuigen en verantwoorden waarom ik eventuele extra middelen nodig heb. Daarnaast hou ik de afspraken levend die we aan het begin van het schooljaar met elkaar maken. De afgesproken opbrengsten bespreek ik niet alleen in de gesprekscyclus met het team, maar vertaal ze ook in actiepunten die ik in de teamvergaderingen bespreek. De opbrengsten moeten minimaal aan de Inspectienormen voldoen. Ik zorg ervoor dat ik met mijn school niet alleen aan al die eisen kan voldoen, maar ook aan de verwachtingen van ouders.”

Zowel Erzsike als Irmgard zijn heel positief over de aansluiting van de Leergang op de praktijk en de toepasbaarheid van de opgedane kennis en inzichten in hun dagelijkse werk. De coaches van de Leergang vervullen hierin een belangrijke rol. Beide directeuren delen de opgedane kennis en inzichten met het team. Het is belangrijk dat leerkrachten goed in kaart hebben waar het kind staat, vaak hebben ze daar wel een gevoel over. Door te weten hoe de cijfers kunnen worden geïnterpreteerd, kunnen doelen concreet worden geformuleerd. Het effect is een veel hoger bewustzijn van je team. “Het is voor schoolleiders goed om in ontwikkeling te blijven, natuurlijk lees je de vakliteratuur, maar een cursus dwingt je de tijd te nemen en stil te staan. Zeker door zelf een opdracht te formuleren en te bedenken waar loop ik tegen aan? Het is belangrijk voor het team te zien dat je in ontwikkeling blijft, dat werkt motiverend en inspirerend”, vertelt Erzsike.

De Leergang Opbrengstgericht Leiderschap maakt onderdeel uit van het gemeentelijk programma Kwaliteitsaanpak Basisonderwijs Amsterdam, gericht op de duurzame verbetering van de kwaliteit van basisonderwijs in de stad. De Leergang is ontwikkeld door de Kwaliteitsaanpak Basisonderwijs Amsterdam in samenwerking met M&O-groep.